W życiu każdego człowieka może zdarzyć się taka sytuacja, że (nie)spodziewane wydatki przewyższają dostępne zasoby finansowe. Problem ten czasami rozwiązuje drobna pożyczka, innym razem trzeba przygotować się na większy kredyt. Choć efekt jest ten sam – otrzymujemy pieniądze, których nie mieliśmy – pożyczka i kredyt nie są wyrazami bliskoznacznymi. Czym się różni kredyt od pożyczki? Jakie są zatem różnice między nimi i dlaczego warto je znać?
Tematy poruszone w artykule
Czym jest kredyt?
Mówiąc językiem ekonomistów, kredyt jest stosunkiem ekonomicznym pomiędzy kredytobiorcą i kredytodawcą. W praktyce oznacza to, że bank udziela środków pieniężnych kredytodawcy na zasadach określonych w prawie bankowym. Mówimy zatem o elemencie oferty konkretnej instytucji (banku), z której może skorzystać każda osoba posiadająca zdolność kredytową.
Czym jest pożyczka?
Pożyczka jest z kolei udzieleniem środków pieniężnych przez pożyczkodawcę. Może być nim zarówno bank, jak i instytucja finansowa czy osoba prywatna. Pożyczka kojarzy się głównie z mniejszą kwotą i szybszym terminem spłaty w porównaniu do kredytu. Czy w rzeczywistości tak właśnie jest? O tym w dalszej części artykułu.
Różnice między kredytem a pożyczką
W większości kluczowych aspektów między pojęciami kredytu i pożyczki więcej jest różnic niż podobieństw. Wszystko oczywiście wynika z odpowiednich regulacji prawnych, ale zacznijmy od prostszych aspektów, które pozwolą Ci odróżnić kredyt od pożyczki.
Podmiot / osoba udzielająca pieniędzy
Kredyt jest przyznawany wyłącznie przez bank, z kolei pożyczki może udzielić Ci każda osoba prawna lub fizyczna, czyli np. firma pożyczkowa, instytucja finansowa, członek rodziny, a nawet znajomy. Bank również moze udzielić pożyczki – w takiej sytuacji, zgodnie z art. 78 prawa bankowego, stosuje się przepisy dotyczące zabezpieczenia spłaty i oprocentowania kredytu.
Co istotne, przed udzieleniem kredytu banki zawsze sprawdzają zdolność kredytową kredytobiorcy. Pożyczkodawcy nie mają z kolei takiego obowiązku.
Umowa
Umowa kredytu musi mieć formę pisemną. Co więcej, zgodnie z art. 69 prawa bankowego powinny znaleźć się w niej konkretne informacje. Są to przede wszystkim dane stron umowy (kredytobiorcy i kredytodawcy), kwota i waluta kredytu, cel, zasady i terminy jego spłaty, wysokość oprocentowania i prowizji, sposób zabezpieczenia czy warunki dokonywania zmian w umowie.
Z kolei umowa pożyczki może być zawarta pisemnie lub ustnie. Ale tu bardzo ważna uwaga – forma umowy jest ściśle uregulowana przez prawo. Można ją zawrzeć ustnie jedynie w przypadku niewielkich sum – do 1000 zł. Powyżej tej kwoty, zgodnie z art. 720 kodeksu cywilnego, umowa musi mieć już formę dokumentową.
Dowiedz się, kiedy bank może wypowiedzieć umowę kredytu?
Prowizje i odsetki
Umowa kredytu zawsze jest odpłatna. Kwestie dotyczące prowizji powinny zostać uwzględnione w umowie. Najczęściej mają postać tabeli opłat i prowizji, a w Internecie funkcjonuje wiele stron, które pozwalają porównywać oferty różnych banków.
Pożyczka zazwyczaj także wiąże się z opłatami, ale zgodnie z prawem może być bezpłatna. Firmy pożyczkowe często próbują zresztą zachęcić klientów do skorzystania z usług, nie doliczając prowizji do pożyczonych pieniędzy po spełnieniu określonych kryteriów (np. w przypadku pierwszej pożyczki lub spłaty w określonym terminie). Warto jednak dokładnie zapoznać się z warunkami takich promocji, ponieważ skrócony przekaz reklamowy nie zawsze uwzględnia wszystkie zapisy regulaminu.
Przeznaczenie kredytu
Zgodnie z art. 69 prawa bankowego bank może udzielić kredytu na ustalony cel, a kredytobiorca musi przestrzegać warunków określonych w umowie. W oparciu o przeznaczenie środków pieniężnych można wydzielić kilka rodzajów kredytów. Najpopularniejsze to: kredyt hipoteczny (udzielany w celu zakupu nieruchomości), kredyt konsumpcyjny (np. na kupno samochodu, telewizora, komputera) i kredyt inwestycyjny (np. na zakup akcji w celu zwiększenia majątku kredytobiorcy).
W przeciwieństwie do kredytu, pożyczka może zostać udzielona na dowolny cel. W umowie nie musi się zatem znaleźć informacja o tym, w jaki sposób otrzymane środki pieniężne zostaną wykorzystane.
Sposób spłaty
Umowa kredytu musi zawierać informacje o zasadach i terminie spłaty. W przypadku pożyczki takiego obowiązku nie ma. Jeśli jednak pożyczkobiorca i pożyczkodawca nie ustalą terminu spłaty, zgodnie z art. 723 kodeksu cywilnego należy ją zwrócić w ciągu 6 tygodni od momentu wypowiedzenia umowy przez udzielającego pożyczki.
Regulacje prawne
Na koniec najważniejsza kwestia, z której wynikają wszystkie opisane powyżej różnice. Kwestie dotyczące udzielania kredytu reguluje prawo bankowe, w przypadku pożyczki jest to z kolei kodeks cywilny.
Podsumowanie – Czym się różni kredyt od pożyczki?
Zapisy zawarte w umowie pożyczki i umowie kredytu często są podobne – obejmują dane stron, wielkość udzielonych środków pieniężnych oraz zasady ich spłaty. Choć w potocznym języku słowa “kredyt” i “pożyczka” często stosujemy zamiennie, w praktyce są to jednak zupełnie różne sposoby na otrzymanie pieniędzy. Warto o tym pamiętać, zwłaszcza że możliwość zawarcia umowy czy egzekwowania spłaty kredytu i pożyczki są regulowane przez zupełnie inne przepisy.
Mamy nadzieję, że wytłumaczyliśmy czym się różni kredyt od pożyczki? Zapraszamy do przeczytania kolejnych wpisów o finansach, kredytach i pożyczkach.
