Co to jest zdolność kredytowa?

Jako przyszły kredytobiorca z pewnością niejednokrotnie spotkasz się z pojęciem zdolności kredytowej. Co to jest zdolność kredytowa? Zobacz, co dokładnie kryje się pod tym określeniem i jaki ma wpływ na Twoją sytuację.

Co to jest zdolność kredytowa?

• Zdolność kredytowa to inaczej możliwość spłaty zaciągniętego kredytu zgodnie z harmonogramem spłaty przygotowanym przez bank.

• Bank sprawdzają zdolność kredytową, aby mieć pewność, że nie będziesz powodować problemów poprzez opóźnienia w spłacie rat, a tym samym stwarzać dodatkowych kosztów, np. dotyczących windykacji.

• Zdolność kredytowa jest sprawdzana nie tylko przed udzieleniem kredytu hipotecznego, ale także podczas jego spłaty.

Czym jest zdolność kredytowa?

Z punktu widzenia banku, zdolność kredytowa to ocena prawdopodobieństwa, z jakim kredytobiorca spłaci zaciągnięty kredyt w terminie, który został określony w umowie. Jest to zatem pewnego rodzaju ryzyko inwestycyjne – bank szacuje, jaka jest szansa na to, że zarobi na tej inwestycji, a jaka na utratę przekazanych Ci pieniędzy. Przy takim wyjaśnieniu tego terminu z pewnością rozumiesz, dlaczego banki tak dokładnie weryfikują ten aspekt – nierzetelny kredytobiorca oznacza straty biznesowe, a bank tak jak każda inna firma musi zarabiać. Z tego powodu rezygnuje z niepewnych inwestycji, czyli kredytobiorców, który nie spełniają założeń i stwarzają ryzyko niewypłacalności w przyszłości.

Jako że kredyt jest zaciągany na ponad 20 lat, a “wypłacalność kredytobiorcy” to termin o dość szerokim zakresie, pod uwagę branych jest bardzo wiele czynników. Należą do nich m.in.:

• wysokość Twoich zarobków oraz forma ich pozyskiwania (umowa o pracę na czas określony/nieokreślony, umowa o dzieło, umowa zlecenia, własna działalność gospodarcza, emerytura itp.),
• stałość Twojego zatrudnienia i wielkość firmy, w której pracujesz,
• branża, w której pracujesz,
• Twoje wydatki stałe,
• wysokość innych spłacanych kredytów, pożyczek i rat za sprzęty,
• historia kredytowa w BIK-u oraz innych bazach danych gromadzących informacje gospodarcze,
• wiek kredytobiorcy,
• stan cywilny i sytuacja rodzinna (liczba dzieci i ich wiek, ewentualnie liczba dodatkowych osób na utrzymaniu),
• wysokość wkładu własnego,
• kwota kredytu, o jaką się starasz,
• okres spłaty kredytu, rodzaj oprocentowania (stałe lub zmienne) i rodzaj rat (malejące lub równe).

Dlaczego banki sprawdzają zdolność kredytową?

Zastanawiasz się, po co właściwie ta cała weryfikacja zdolności kredytowej, która uniemożliwia zaciągnięcie zobowiązania i zakup mieszkania tylu osobom, które o tym marzą? Zastanów się, jakby to wszystko wyglądało, gdyby bank udzielał kredyty wszystkim bez wyjątku, nawet tym osobom, które nie są w stanie ich spłacić. W krótkim czasie przestałyby one regulować raty, a to odbiłoby się na sytuacji finansowej banku i doprowadziło do jego upadku. Upadek banku zwiastuje z kolei problemy finansowe dla państwa i jego organów i może też wpłynąć na zdestabilizowanie sytuacji gospodarczej na całym świecie.

To drobiazgowe sprawdzanie zdolności kredytowej nie jest zatem zabiegiem stosowanym przez banki złośliwie, aby utrudniać życie kredytobiorcom. W dłuższej perspektywie chodzi tu o ich bezpieczeństwo i to nie tylko w kwestii korzystania z produktów bankowych, lecz w każdym zakresie ich życia.

Podobnie wygląda zresztą sytuacja z koniecznością zebrania wkładu własnego o określonej wysokości, co wielu kredytobiorców uważa za niepotrzebne utrudnienie. W rzeczywistości to test mający na celu sprawdzenie, czy w ogóle jesteś w stanie zapanować nad swoimi finansami na tyle, by regularnie odkładać pieniądze na ten cel. Jeśli nie dysponujesz wystarczającymi środkami, żeby zebrać wkład własny, bardzo możliwe, że spłata rat kredytu również będzie Ci przychodzić z trudnością. Bank niejako chroni Cię w ten sposób przed podjęciem niekorzystnej decyzji, która mogłaby mieć dla Ciebie poważne konsekwencje.

Czy zdolność kredytowa jest weryfikowana tylko przed wzięciem kredytu?

Przyjęło się, że zdolność kredytowa jest weryfikowana przez bank podczas analizowania wniosku kredytowego, więc przed jego udzieleniem. W rzeczywistości bank ma prawo sprawdzić ją także później, gdy już spłacasz zobowiązanie. W jakich sytuacjach dochodzi jeszcze do oceny Twoich możliwości jako kredytobiorcy? Instytucje korzystają z tego w następujących przypadkach:

• gdy kredytobiorca straci pracę i nie może znaleźć zatrudnienia przez długi czas,
• gdy wartość nieruchomości drastycznie spadnie, zatem nałożona na nią hipoteka nie stanowi wystarczającego zabezpieczenia kredytu, a interesy banku są zagrożone,
• gdy kredytobiorca zdecyduje się na zmianę któregoś punktu warunków zapisanych w umowie, np. rodzaju rat lub okresu spłaty,
• gdy jeden z kredytobiorców chce przejąć zobowiązanie od drugiego i stać się jedyną osobą odpowiedzialną za spłatę kredytu,
• gdy dojdzie do śmierci kredytobiorcy, a obowiązek spłaty jego kredytu bierze na swoje barki jeden ze spadkobierców.

Co to jest zdolność kredytowa i o czym warto pamiętać?

Pamiętaj o tym, że nigdy nie jest za późno, żeby poprawić swoją zdolność kredytową. Jeśli nie masz pomysłu na to, co jeszcze możesz zmienić, żeby uzyskać lepszy wynik, skonsultuj się z doradcą kredytowym lub finansowym.